Profesori i Fakultetit të Mjekësisë Qamil Dika e konsideroi një problem për Shqipërinë kontributin 3,4 për qind të pagës për sigurimet shëndetësore, duke theksuar se kjo është shifra më e ulët në rajon. Në “Mcn Economy” ai shtroi pyetjen se ndoshta ka ardhur koha që të ndryshojmë ligjin dhe të paguhen më shumë para, ku përmes tyre të financohen edhe operatorët privatë, në mënyrë që qytetarët të kenë akses te të gjithë operatorët. Dika tha ka ardhur momenti që të edukohen qytetarët që shëndetësia është e shtrenjtë dhe kushton dhe cilësia e shërbimeve varet nga niveli i pagesës.

Promovimi i çështjeve të tilla nxit një debat publik mbi mënyrën si financohet shëndetësia. Viti 2021 ishte një vit shumë i rëndësishëm sa i përket shpenzimeve të qytetarëve në drejtim të shëndetit. Sa nga këto para kanë qenë nga operatorët e sigurimeve shëndetësore? Ky duhet të jetë debati i vërtetë, paguhen direkt nga shpenzimet e qytetarëve apo janë të programuara. Përgjatë dekadës së fundit kemi një zhvillim të vrullshëm të sistemit shëndetësor privat, që është komplementar me atë publik, që ofron shërbime të gjithë gamës. Këto shpenzime rriten edhe me zhvillimin e këtij sektori. Kanë mundësi të zgjedhin operatorin. Nëse deri në 2005 ishin të detyruar të zgjidhnin vetëm atë publik, tani zgjedhin edhe atë privat.

Problemi është te niveli i pagesës, ne paguajmë 3,4 për qind të pagës sonë. Problemi është 3,4 për qindshi. Kosova aktualisht e ka 7 për qind. Të gjithë vendet e tjera, Mali i Zi, Maqedonia, Sllovenia, e kanë 8 për qind e më tepër. Vendet e tjera e kanë 11-16 për qind. Ka modele që e paguajnë drejtpërdrejtë qytetarët, si modeli ynë, ka modele të tjera që alokohet nga qeveria në drejtim të sigurimeve shëndetësore. A mos ka ardhur koha të ndryshojmë ligjin që të paguhen më shumë para. Përmes këtyre parave të financohen edhe operatorët privatë, që t’u ofrojnë shërbim edhe qytetarëve të tjerë që s’e kanë mundësinë dhe duhet të adresohen vetëm te operatorët publike. Vazhdon një konservatorizëm i këtij niveli pagese.

Janë dy elementë: Të rritet pagesa direkte e qytetarëve. Ose të zgjidhet një model tjetër dhe të ketë financim më të madh për sistemin shëndetësor. E dyta qytetarët duhet të kenë akses në të gjithë operatorët. Mund të futet koncepti i bashkëpagesës. Qytetarët atë 3,4 për qind shpesh herë nuk e shpenzojnë fare sepse zgjedhin operatorët privatë. Ndoshta ka ardhur momenti që të edukohen qytetarët që shëndetësia është e shtrenjtë dhe kushton. Cilësia e shërbimeve varet nga niveli i pagesës. Nëse do të kemi më shumë fonde do kemi paga më të mira për mjekët. Kosova edhe në këtë drejtim është para nesh. Duke paguar më shumë edhe investimet ne infrastrukturë do jenë më cilësore dhe shërbimi do jetë më cilësor. Spitalet publike dhe private duhet të jenë në konkurrim për fondet publike”.

Turizmi dentar dhe turizmi i klinikave të mbjelljes së flokëve do të rriten edhe më tepër. Farmaceutika dhe mjekësia dentare xhirojnë më tepër. Kanë performuar më shumë në sistemin tonë shëndetësor. Ne duhet të besojmë më shumë te konkurrueshmëria publik-privat, për të përfituar fondet publike. Nëse do rrisim nivelin zyrtar të pagesës...Sipas OBSH sa më të larta financimet e qytetarëve aq më performues sistemi shëndetësor.